Υπνοαπνοϊκό Σύνδρομο
Τι είναι οι υπνικές άπνοιες;
Οι υπνικές άπνοιες είναι μία κατάσταση η οποία οδηγεί σε διακοπή της αναπνοής για σύντομα διαστήματα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Υπάρχουν 2 είδη απνοιών.
Η αποφρακτική υπνική άπνοια και η κεντρική υπνική άπνοια. Κατά την αποφρακτική υπνική άπνοια, υπάρχει διακοπή της αναπνοής επειδή συνήθως υπάρχει στένωση στο εσωτερικό του λαιμού ή και κλείσιμο του στομίου του. Στην κεντρική υπνική άπνοια, η διακοπή της αναπνοής οφείλεται στο ότι ο εγκέφαλος δεν στέλνει τα σωστά σήματα στους μύες της αναπνοής. Όταν κανείς αναφέρεται στο σύνδρομο απνοιών του ύπνου, συνήθως αναφέρεται στην πρώτη κατηγορία, δηλαδή στην αποφρακτική υπνική άπνοια, το θέμα με το οποίο ασχολείται και το συγκεκριμένο άρθρο. Τα άτομα με υπνικές άπνοιες ή όπως αλλιώς ονομάζεται υπνοαπνοϊκό σύνδρομο, συνήθως δεν γνωρίζουν για την κατάσταση τους. Εντούτοις κάποιες φορές ξυπνάνε με δύσπνοια και έντονη ανάγκη για αέρα. Συχνά επίσης ακούνε από το/τη σύζυγο τους ότι ροχαλίζουν.
Άπνοια ύπνου = Υπνική άπνοια = Υπνοαπνοϊκό σύνδρομο
Ποια είναι τα συμπτώματα του υπνοαπνοϊκού συνδρόμου;
Τα κύρια συμπτώματα που παρατηρούνται είναι το έντονο ροχαλητό, η ημερήσια υπνηλία και το αίσθημα κούρασης κατά της διάρκεια της ημέρας. Επιπλέον μπορεί να εμφανίζονται τα εξής:
- Ανήσυχος ύπνος
- Συχνές αφυπνίσεις με έντονη επιθυμία για αέρα
- Πρωινός πονοκέφαλος, ξηροστομία και πονόλαιμος
- Συχνές αφυπνίσεις για ούρηση
- Αίσθημα ότι ο ύπνος δεν ήταν αρκετός ή δεν προσέφερε ξεκούραση
- Δυσκολία συγκέντρωσης ή διαταραχές μνήμης
Κάποια άτομα με υπνική άπνοια δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, ή έστω δεν γνωρίζουν ότι τα εμφανίζουν. Μπορεί να θεωρούν φυσιολογικό το γεγονός ότι ροχαλίζουν ή ότι νιώθουν συχνά κουρασμένοι.
Πρέπει να επισκεπτώ το γιατρό εάν πάσχω από άπνοιες;
Ναι. Εφόσον νομίζετε ότι παρουσιάζετε άπνοιες, πρέπει να εκτιμηθείτε από το γιατρό σας άμεσα.
Υπάρχει κάποιο τεστ για τη διάγνωση της άπνοιας ύπνου;
Ναι. Εάν ο γιατρός σας υποψιάζεται ότι εμφανίζετε υπνοαπνοϊκό σύνδρομο θα σας προτείνει να κάνετε ένα τεστ που ονομάζεται “μελέτη ύπνου”. Η μελέτη ύπνου μπορεί να πραγματοποιηθεί στο σπίτι του ασθενούς ή σε κάποιο εργαστήριο ύπνου ή κλινική. Ο εξεταζόμενος κοιμάται κανονικά και μέσω διάφορων καλωδίων καταγράφονται διάφορες μετρήσεις σε ειδική συσκευή όπως η καρδιακή συχνότητα, η αναπνοή και άλλες λειτουργίες του οργανισμού. Τα αποτελέσματα θα βοηθήσουν το γιατρό να σας πει εάν τελικά πάσχετε από το υπνοαπνοϊκό σύνδρομο.
Υπάρχει κάτι άλλο που μπορεί να κάνει κάποιος για να μειώσει τα συμπτώματα;
Ναι, υπάρχουν διάφορα μέτρα που μπορεί να λάβει κάποιος όπως τα εξής:
- Αποφυγή της ύπτιας θέσης κατά τη διάρκεια του ύπνου. (Αυτό δεν είναι πάντοτε πρακτικό, επειδή δεν μπορεί κανείς να ελέγξει τη στάση του σώματος του αφού κοιμηθεί. Επιπλέον, βοηθά μόνο μερικά άτομα.
- Απώλεια βάρους εφόσον κάποιος είναι υπέρβαρος.
- Αποφυγή αλκοόλ γιατί επιδεινώνει τις άπνοιες.
- Αποφυγή κατά το δυνατόν ηρεμιστικών φαρμάκων προ του ύπνου γιατί επιτείνουν το υπνοαπνοϊκό σύνδρομο.
Ποια είναι η θεραπεία της υπνικής άπνοιας;
H πιο δραστική θεραπεία για την άπνοια στον ύπνο είναι μία συσκευή που διατηρεί τους αεραγωγούς ανοικτούς κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αυτή ονομάζεται CPAP που είναι το ακρωνύμιο: Continuous Positive Airway Pressure, δηλαδή συνεχής θετική πίεση αεραγωγών. Τα άτομα που χρησιμοποιούν τη συσκευή CPAP φοράνε κατά τη διάρκεια του ύπνου τους μία μάσκα στο πρόσωπο, μέσω της οποίας και αναπνέουν. Εφόσον ο γιατρός σας συστήσει να χρησιμοποιείτε συσκευή CPAP, προσπαθείστε να είστε υπομονετικοί και δείξετε επιμονή στη θεραπεία. Η μάσκα στο πρόσωπο μπορεί αρχικά να σας φαίνεται αρκετά άβολη και η συσκευή θορυβώδης, αλλά άπαξ και την ανεχτείτε και τη συνηθίσετε, το όφελος της υγείας σας θα είναι σπουδαίο. Οι ασθενείς με υπνοαπνοϊκό σύνδρομο που χρησιμοποιούν τη συσκευή CPAP αισθάνονται γενικά καλύτερα με την πάροδο του χρόνου και πιο ξεκούραστοι. Υπάρχει ακόμα μία συσκευή που ονομάζεται στοματική ενδοπρόθεση και η οποία διατηρεί τους αεραγωγούς ανοικτούς κατά τον ύπνο με μηχανικό τρόπο. Στις ασυνήθεις περιπτώσεις που τίποτα από τα πιο πάνω δεν βοηθά, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει τη χειρουργική λύση για διάνοιξη των αεραγωγών σας. Εντούτοις το χειρουργείο δεν είναι πάντα αποτελεσματικό, αλλά ακόμα και αν βοηθήσει, υπάρχει η πιθανότητα οι άπνοιες να υποτροπιάσουν.
Είναι επικίνδυνο το υπνοαπνοϊκό σύνδρομο;
Μπορεί να είναι. Οι ασθενείς δεν λαμβάνουν επαρκή και ποιοτικό ύπνο και αισθάνονται συχνά κουρασμένοι και αδύναμοι. Έτσι, έχουν αυξημένο ρίσκο για τροχαία ατυχήματα αλλά και άλλου είδους ατυχήματα. Επιπλεόν εμφανίζουν προδιάθεση για αρτηριακή υπέρταση, καρδιολογικά προβλήματα και εγκεφαλικά επεισόδια. Τα άτομα που λαμβάνουν θεραπεία για το σύνδρομο, π.χ. που χρησιμοποιούν τη συσκευή CPAP, μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης των προηγούμενων καταστάσεων.
