Βροχικό Άσθμα
Χρόνια φλεγμονώδης νόσος των αεραγωγών. Προκαλεί φλεγμονή και στένωση των βρόγχων, δηλαδή των στομίων από τα οποία εισέρχεται ο αέρας στον πνεύμονα.
Κλινικές εκδηλώσεις:
- Βήχας
- Δύσπνοια
- Συριγμός (γατάκια)
- Βάρος στο στήθος – συσφιγκτικό άσθμα στο θώρακα ή και θωρακικό πόνο κατά την αναπνοή.
ΕΙΔΗ ΑΣΘΜΑΤΟΣ
- Εξωγενές ή Αλλεργικό: Επίδραση διαφόρων περιβαλλοντικών παραγόντων – αλλεργιογόνα.
- Ενδογενές: Δεν ανευρίσκεται κανένας παράγοντας υπεύθυνος για την πρόκλησή του.
- Άσθμα μετά από άσκηση
- Επαγγελματικό άσθμα: Εμφανίζεται σε άτομα που έρχονται σε επαφή με διάφορες εισπνεόμενες ουσίες που σχετίζονται με το επαγγελματικό περιβάλλον (π.χ αλεύρι – αρτοποιών, ξύλο – μαραγκών, βαφές χρωμάτων – βαφείς).
- Νυχτερινό άσθμα: Κρίσεις άσθματος τις νυχτερινές ώρες ή τις πρώτες πρωινές. Εμφανίζεται κυρίως σ’ αυτούς που δεν θεραπεύουν επαρκώς το άσθμα τους.
ΑΙΤΙΑ
- Γενετικοί παράγοντες (κληρονομικότητα)
- Αλλεργία (δέντρα, φυτά, μύκητες, οικιακή σκόνη, κατοικίδια, τρίχες, πούπουλα, φάρμακα, τροφές)
- Λοιμώξεις αναπνευστικού (κοινό κρυολόγημα, γρίπη, ιγμορίτιδα)
- Ψυχολογικοί παράγοντες (έντονη χαρά – λύπη – stress)
- Επαγγελματικοί παράγοντες
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ
300 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από άσθμα.
Η συχνότητα σε μια χώρα κυμαίνεται 1-18 % (ΕΛΛΑΔΑ: 12%).
Οι θάνατοι από άσθμα παγκόσμια υπολογίζονται σε 250.000/ετησίως.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ- ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
- Ιστορικό
- Φυσική εξέταση
- Μέτρηση της αναπνευστικής λειτουργίας – Σπιρομέτρηση για παιδιά > 5 ετών και ενήλικες
- Αλλεργικά test
Δύσκολες περιπτώσεις στην διάγνωση άσθματος:
Παιδιά < 5 ετών: Ιστορικό – Κλινική εικόνα – συχνά επεισόδια συριγμού που βελτιώνονται θεαματικά με χρήση εισπνεόμενων βρογχοδιασταλτικών – κορτικοστεροειδών αυξάνουν την πιθανότητα ύπαρξης άσθματος. Ιδιαίτερα επεισόδια συριγμού συχνότερα από 1/μήνα, συριγμός ή βήχας στο παιχνίδι, νυχτερινός βήχας σε περιόδους ελεύθερες από ιώσεις. Συμπτώματα που συνεχίζουν και μετά την ηλικία των 3ετών θέτουν με μεγάλη πιθανότητα τη διάγνωση του άσθματος.
Άτομα 3ης ηλικίας: Νοσήματα που μιμούνται το άσθμα (Χρονια αποφρακτικη πνευμονοπαθεια – Καρδιακή ανεπάρκεια).
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
- Μειωμένη ικανότητα για άσκηση – δραστηριότητα.
- Έλλειψη ύπνου λόγω συμπτωμάτων.
- Μόνιμες αλλαγές στη λειτουργία του πνεύμονα.
- Επίμονος βήχας.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Δεν υπάρχει θεραπεία που να επιτυγχάνει την πλήρη ίαση της νόσου. Φάρμακα που βοηθούν στον έλεγχο και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων βελτιώνουν παράλληλα την πνευμονική λειτουργία.
I. Θεραπεία ελέγχου:
- Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή (αντιφλεγμονώδης θεραπεία).
- Ανταγωνιστές λευκοτριενίων μειώνουν τα συμπτώματα, ιδίως το βήχα, μειώνουν τους παροξυσμούς.
- Β2 διεγέρτης μακράς δράσης. Βρογχοδιασταλτικά – ανακουφιστικά φάρμακα.
- Ομαλιζουμάμπη, anti IgE (αλλεργικό άσθμα).
II. Ανοσοθεραπεία έναντι ειδικών αλλεργιογόνων γνωστή ως απευαισθητοποίηση.
III. Συστηματικό κορτικοστεροειδές
ΠΡΟΛΗΨΗ
- Αποφυγή αλλεργιογόνων και ερεθιστικών ουσιών που ερεθίζουν τις αναπνευστικές οδούς.
- Αλλεργίες: Καλύψτε με ειδικά αντιαλλεργικά καλύμματα τα στρώματα για να μειωθεί η έκθεση στα ακάρεα της σκόνης.
- Αφαιρέστε τα χαλιά από τα υπνοδωμάτια.
- Απορρυπαντικά χωρίς αρώματα – χρωστικές.
- Το ίδιο και τα καθαριστικά μέσα στο σπίτι.
- Κρατήστε χαμηλά επίπεδα υγρασίας μέσα στο σπίτι για τη μείωση ανάπτυξη μικροοργανισμών λόγω μούχλας.
- Διατηρείστε το σπίτι καθαρό.
- Απομακρύνετε τα κατοικίδια από το σπίτι αν υπάρχει άτομο αλλεργικό μέσα στο σπίτι.
- Εξαλείψτε τον καπνό από το σπίτι.
- Αποφύγετε ατμοσφαιρική ρύπανση, βιομηχανική σκόνη και άλλες ερεθιστικές ουσίες.
Η πρόληψη αποβλέπει να θέσει το άσθμα υπό έλεγχο. Αυτό ισχύει όταν επιτυγχάνεται:
- Πρόληψη χρόνιων συμπτωμάτων (π.χ νυχτερινός βήχας ή βήχας μετά από άσκηση).
- Πρόληψη ή ελαχιστοποίηση της ανάγκης επείγουσας αντιμετώπισης ή νοσηλείας οξέων επεισοδίων άσθματος.
- Διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας (παιχνίδι – άσκηση – άθληση χωρίς την εμφάνιση συμπτωμάτων).
- Διατήρηση της πνευμονικής λειτουργίας εντός φυσιολογικών ορίων.
